Hoe is het nu om een hooggevoelig, strong willed en ook nog hoogbegaafde dochter te hebben? Het werd mij gevraagd in de supermarkt terwijl ik probeerde mijn record snel boodschappen te verbreken.
“Heb je even” dacht ik. Maar zelf had ik dat moment eigenlijk niet echt. Toch, de interesse die werd getoond waardeerde ik enorm. Te vaak hoor ik nog dat het ‘lekker makkelijk is’ om een kind te hebben dat hoogbegaafd is. Dus de diepvrieskip in mijn karretje negerend zei ik toch “heb je even?”. En vervolgens probeerde ik ervaringen van de afgelopen jaren. De opgedane informatie nu als ervaringsdeskundige, verkort en begrijpelijk te doen overbrengen.
Want hoogbegaafde kinderen hebben net als kinderen die ver onder het gemiddelde presteren juist extra zorg nodig. Zich geaccepteerd voelen is een ding maar ook verveling en onderpresteren liggen vaak op de loer. Iets waar wij met onze kanjer ook mee te maken hebben. Daarbij heeft ze een verschrikkelijk laag zelfbeeld en flinke faalangst ontwikkelt. Gelukkig is onze meid spontaan en sociaal sterk. Anders dan de meeste mensen denken over hoogbegaafde of hooggevoelige kinderen. “Sociaal zwak”, “doorgeleerd” heb ik zelfs al eens gehoord, “ben je daar niet bang voor?”
Ieder hoogbegaafd kind is anders. Wij ervaren meer onrust door de hooggevoeligheid in combinatie met de sterke wil. Ik ben trots op onze bijzondere meid. Ook al zorgt het soms voor problemen. Ze weet wat ze wel en vooral ook niet wil. Ze zoekt door haar sterke wil spanning en prikkels op die haar hooggevoeligheid juist weer niet handelen kan. En als al deze spanning teveel word, en deze eruit moet, moet iedereen in haar omgeving het ontgelden. Boos, enorm driftig wordt zij dan, op alles en iedereen. Tot de orde roepen is geen optie. Doe ik ook niet, wat anderen er ook van zeggen of over denken. Ik zal de spanningsboog alleen maar meer opspannen en averechts effect opwekken. Gevolgd door intens verdriet en boosheid op zichzelf om deze uitbarsting. Inmiddels herkennen wij deze opbouwende spanning en begrijpen wij de reactie erop. Waardoor wij soms een aanval kunnen doorbreken of soms zelfs voor kunnen zijn. Want deze uitbarstingen vergen enorm veel energie. Voor ons allemaal, incluis grote zus. Het herkennen geeft merendeel van ons gezin meer rust.
Maar je moet alert blijven, continu. Soms zelfs op je tenen lopen, actief en verstandig vragen stellen of antwoorden geven. Luisteren wat er gezegd word en zien wat er gedaan wordt. “Mam, gaat u mee naar de w.c.?” is de vaste vraag in een vreemde omgeving. Nee, niet om haar knoop los te maken. Als er zo’n blazende handendroger hangt moet ik haar oren dicht houden. Te veel herrie. Je doet het gewoon. Grapjes maken kunnen geheel verkeerd uitpakken. Alles wordt groter gevoeld en gezien door Sam. “Hé, je truitje is te kort” over haar naveltruitje, of “doe eens gewoon” kunnen bij haar totaal verkeerd aankomen en intens verdriet opleveren. In haar ogen is iedereen tegen haar.
Daar tegenover zijn haar emoties van blijdschap en verdriet ook intens. Een kadootje wat ze heel graag wilde hebben, of een bericht dat ze naar een ander handbalteam mag kan haar in tranen doen uitbarsten.
Als ouder moet je de hele dag “aan” staan. Maar eigenlijk geld dit ook voor haar oudere zus. En dit is gewoonweg nog niet mogelijk. Zeker niet als oudere zus in de startende puberleeftijd is. Begrip tonen kan zij zeker wel maar het houd natuurlijk een keer op. Dus is de relatie tussen die twee groter dan water en vuur. Is hun “niet mét en niet zonder elkaar” meer dan je je bedenken kunt. En dan eerder weg gaan van een kermis of festival omdat zusje overprikkeld is is natuurlijk een dooddoener. Dus splitsen wij ons vaak op in groepjes van 2. En verjaardagen of andere feestje niet of niet lang bezoeken hebben wij ook nu geleerd. Concessies doen, keuzes maken. Soms zijn dingen gewoon teveel en wil je er niet al te veel nasleep van hebben dan moet je dat accepteren en er op in springen. Als ouder proberen wij te helpen de onrust en chaos in haar hoofd tot rust te brengen. Verschillende oefeningen hebben we hiervoor. We helpen haar ook met haar kamer opruimen bijvoorbeeld. Dit overzicht is er gewoon niet. En voor het inpakken van haar handbaltas hangt er een briefje die zij stap voor stap afgaat om hem in te pakken. Blijft moeilijk want onderweg van de kast naar de tas komt zij weer zoveel prikkels tegen die haar afleiden. Pictogrammen hingen door het hele huis; tandenpoetsen – pyjama uit- echt alles stap voor stap. Ik dirigeer haar vaak met korte opdrachten naar dat wat er gebeuren moet. Komt over als een strenge trainer “ga” “nu” “dit” dat” maar het helpt haar.
En zo zou ik daar in die supermarkt nog wel 1001 voorbeelden kunnen geven. Het is best zwaar en vermoeiend. En met begrip van de buitenwereld kom je alweer een stuk verder. Vandaar dat ik mijn diepvrieskip liet ontdooien onder de kiwi’s. Want veel te vaak “denken” we iets over elkaar. Zeker als het over de opvoeding van elkaars kinderen gaat. Maar laat ieder lekker zijn eigen ding doen. Want als ik in de wanhopige blik van mijn dochters ogen kijk op het moment dat haar hoofd overloopt en ik reageer niet zo als de “norm” dan doe ik dat omdat ik weet dat dat het beste is voor mijn kind op dat moment. En daar ga ik bij andere ook van uit.
Sam zit niet op de school in ons dorp.
Na een eerste zoektocht op de kleuterschool die wat stroef verliep kwam Sam bij juf Eline. En juf Eline nam de bel die wij als ouders luidde serieus. Juf Eline begreep Sam. Juf Eline was er voor Sam. Juf Eline haalde alles uit de kast voor Sam. Maar gaf ook aan; sorry, binnen ons onderwijs kunnen we Sam niet verder helpen. Wij hadden mazzel. Veel ouders lopen tegen onbegrip aan op de basisscholen. Mede dankzij haar zit Sam nu op een school die precies weten wat ze doen en kunnen. Wat ze moeten laten en moeten oppakken.
We zijn er nog lang niet met ons wijffie maar wat zit zij enorm op haar plek daar. Sam gaat nu met plezier naar school. Werkt aan haar zelfbeeld, op haar niveau en haar tempo. En het geluk van Sam staat voor ons bovenop de prestaties die zij misschien zou kunnen leveren als hoogbegaafd kind. Want als dit meissie 1000% lekker in haar vel zit, WOW! Eat you’re heart out!
En hoe leuk is dat de krant bij Sam op school is geweest en over deze school een mooi stuk heeft geschreven. Dingen die heel herkenbaar zijn. En dan ook nog een foto van ons wijffie erbij. Wij, zijn super trots. Maar dat is logisch toch!
Lees het mooie stuk in de krant van dinsdag 7 mei. En vergeet de column van 60 seconden op de pagina daarvoor niet.
vrolijke groet
