Provincie Noord-Holland heeft de gemeente Schagen laten weten dat het in 2016, net als in 2015, onder ‘repressief’ toezicht zal vallen. Door deze vorm van toezicht hoeven financiële besluiten niet eerst aan de provincie worden voorgelegd voordat ze uitgevoerd worden. De controle is pas achteraf. Bij gemeenten onder preventief toezicht is dit anders. Dan moet een gemeente vooraf toestemming vragen voor uitgaven.
Het toezicht op de financiële positie van gemeenten is een provinciale taak, gebaseerd op de Gemeentewet. Hiermee wordt beoogd een gezonde financiële situatie bij gemeenten te bevorderen. Een gemeente is in eerste instantie zelf verantwoordelijk voor een goed financieel beleid en beheer. De provincie laat de verantwoordelijkheid aan de gemeenten, maar reageert alert op risico’s. Zo draagt de provincie er aan bij dat gemeenten hun taken goed blijven uitvoeren. De gemeente moet de begroting en de jaarrekening ter beoordeling opsturen naar Gedeputeerde Staten. De (meerjaren)begroting moet uiterlijk 15 november van het jaar, voorafgaand aan het begrotingsjaar, worden ingezonden en de jaarrekening voor 15 juli van het jaar volgend op het jaar van verslaglegging. Wanneer de begroting en jaarrekening op tijd zijn ingezonden en de financiële positie wordt door de provincie als voldoende beoordeeld, dan valt de gemeente onder repressief toezicht (achteraf). Dit is dus het geval met Schagen. Het toezicht vindt op afstand plaats. Als een begroting niet in evenwicht is, houdt de provincie preventief toezicht. Dat houdt dan in dat een gemeente financiële wijzigingen ter goedkeuring moet voorleggen aan de provincie. Voor Schagen vindt de provincie dat dus niet nodig.